Termin ‘proktologia” pochodzi od greckiego proktos – czyli odbyt, oraz logia- czyli nauka. W ślad za tym, proktologia to nauka o schorzeniach dotyczących końcowego odcinka układu pokarmowego, czyli odbytu i odbytnicy. Lekarz od odbytu nazywany jest proktologiem. Leczenie proktologiczne w dużej mierze związane jest z terapią zabiegową, dlatego proktologią muszą zajmować się chirurdzy. Objawy chorobowe alarmujące o schorzeniach to np. krwawienia, nierzadko jednak sygnał alarmowy świadczy już o obecności u pacjenta choroby nowotworowej.
Jak wygląda badanie u proktologa?
Podstawowym badaniem u proktologa jest badanie proktologiczne, mające na celu zbadanie chorób odbytu i jelita grubego. Proktolog często konsultuje swoje ustalenia z innymi lekarzami: głównie z dziedziny urologii (układ moczowy, oraz moczowo-płciowy), ginekologii (układ rozrodczy), czy gastroenterologii (układ pokarmowy).
Proktolog – jakie badania wykonuje?
Proktolog może wykonywać rozmaite badania. Pierwszym, najprostszym wręcz jest badanie per rectum, które polega na wprowadzeniu palca w odbyt. Badanie pozwala ocenić stan odbytu, kanału odbytu i odbytnicy, oraz narządów sąsiadujących z odbytnicą. Ma to na celu wychwycenie potencjalnych zmian, mogących być np. przyczyną nowotworów okrężnicy lub odbytu. Na tym etapie specjalista jest w stanie określić problemy związane z hemoroidami, czy odbytem, jak np. przetoki okołoodbytnicze.
Jak wygląda badanie proktologiczne?
W kolejnym stadium badań proktolog przeprowadzi badanie anoskopowe, będące odmianą badania endoskopowego. Jest to najczęściej uzupełnienie dla badania per recum. Do jego wykonania potrzebny jest już specjalistyczny przyrząd – proktoskop, który pozwala przebadać kanał odbytu i końcowy odcinek odbytnicy. Proktolog wsuwa w odbyt pacjenta sztywny, jednorazowy wziernik proktologiczny o długości 8-10 cm. W trakcie wizyty lekarz kilka razy wysuwa anoskop obracając wziernik o 90 stopni.
Jakie choroby można wykryć?
Badanie proktologiczne pozwala na zdiagnozowanie wielu schorzeń związanych z funkcjonowaniem końcowego odcinka jelita grubego. Anoskopia może się odbyć bez wcześniejszego przygotowania przez pacjenta, jednak dla poczucia komfortu dobrze jest wcześniej zadbać o wypróżnienie i opróżnienie pęcherza.
Anoskopia – wskazania:
– Stany zapalne śluzówki kanału odbytu
– hemoroidy
– Niektóre typy nowotworów
– zmiany patologiczne odbytnicy, związane ze śluzówką
Możliwe powikłania po anoskopii
Należy mieć świadomość, że po badaniu mogą występować powikłania, jak podrażnienie śluzówki odbytu, powodujące krwawienia. W rzadkich przypadkach dochodzi do infekcji lub zanieczyszczeń odbytu, co zawsze należy skonsultować z lekarzem.
